HPV สาเหตุโรคร้ายทั้งผู้ชายผู้หญิง

ไวรัส HPV คือ ไวรัสฮิวแมนแพพพิลโลมา (Human papillomavirus) เป็นสาเหตุของโรคหลายชนิด หากผู้ชายติดเชื้อ HPV จะเป็นตัวการสำคัญที่​ทำให้​เกิดมะเร็งในช่องปาก โรคหูดหงอนไก่ มะเร็งทวารหนักได้ ซึ่งในปัจจุบัน โรคดังกล่าวยังไม่มียาที่สามารถรักษาได้หายขาด แต่สามารถป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีนป้องกันเชื้อ HPV

ไวรัส HPV ก่อโรคได้ทั้งในผู้ชายและผู้หญิง สาเหตุของโรคเหล่านี้

• มะเร็งปากมดลูก

• มะเร็งองคชาต

• มะเร็งช่องปากและคอ+

• มะเร็งทวารหนัก

• หูดอวัยวะเพศ หรือหูดหงอนไก่

ไวรัส HPV มีหลากหลายสายพันธุ์ และเป็นเชื้อโรคที่ติดต่อทางเพศสัมพันธ์หรือสัมผัสเชื้อโดยตรง มักก่อให้เกิดโรคร้ายแรงได้ทั้งผู้ชายและผู้หญิง การฉีดวัคซีนป้องกันไวรัส HPV เพื่อลดโอกาสในการติดเชื้อโรคร้ายแรงได้ทั้งผู้ชายและผู้หญิงจากเชื้อไวรัส HPV

• มะเร็งปากมดลูก ผู้หญิงทุกคนมีความเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งปากมดลูก ตั้งแต่มีเพศสัมพันธ์ครั้งแรก และมากกว่า 95% ของมะเร็งปากมดลูกเกิดจากการติดเชื้อ HPV เพราะเป็นเชื้อที่ติดง่ายนอกจากติดจากเพศสัมพันธ์แล้วยังสามารถติดต่อทางการสัมผัสได้ด้วย(แต่จะเป็นลักษณะเหมือนพาหะที่นำพาเชื้อไปสู่ช่องคลอดได้) แต่พอติดเชื้อแล้วกลับไม่มีอาการ ไม่เจ็บ ไม่ปวด ไม่มีบาดแผลอะไรเกิดขึ้น แต่เกิดความผิดปกติระดับเซลล์ซึ่งใช้เวลานานหลายๆปีก่อนกลายเป็นมะเร็งปากมดลูก

• มะเร็งองคชาต เป็นหนึ่งในมะเร็งร้ายที่พบบ่อยในระบบสืบพันธุ์ของเพศชาย มะเร็งองคชาตในระยะแรกจะเกิดเป็นเนื้องอกชนิด papillary carcinoma หลังจากนั้นเป็นปีๆจะลุกลามเป็นเซลล์มะเร็งชนิด Squamous cell carcinoma โดยมีอาการสำคัญ คือ หนังหุ้มปลายยาวเกิน หนังหุ้มปลายตีบ หนังหุ้มปลายและส่วนหัวขององคชาตอักเสบจนองคชาตมีแผลเปื่อยโรคมะเร็งองคชาตมักเกิดในผู้ชายสูงอายุ อายุเฉลี่ยของผู้ป่วยคือ 60 ปี อายุยิ่งมาก โอกาสที่จะเกิดโรคก็ยิ่งมากตามไปด้วย ซึ่งเมื่ออายุประมาณ 70 ปี อัตราการเกิดโรคจะสูงที่สุด และโรคมะเร็งชนิดนี้บางครั้งยังเกิดกับผู้ชายที่อายุยังน้อยได้อีกด้วย

• มะเร็งช่องปากและคอ เป็นมะเร็งที่เกิดและพัฒนาขึ้นในส่วนใดก็ตามที่อยู่ในช่องปากโดยเซลล์มะเร็งอาจเกิดขึ้นได้ทั้งบริเวณริมฝีปาก ลิ้น เหงือก กระพุ้งแก้ม เพดานปาก และเซลล์มะเร็งยังสามารถเกิดขึ้นได้ที่ต่อมทอนซิลด้านหลังช่องปาก รวมถึงบริเวณช่องคอที่เชื่อมต่อระหว่างปากกับหลอดลมหรือคอหอยได้อีกด้วย

• มะเร็งทวารหนัก เป็นมะเร็งร้ายที่เกิดขึ้นจากเซลล์ภายในทวารหนัก มักจะเกิดขึ้นบริเวณรูทวารหนักหรือบนผิวหนังปากทวารหนัก ส่วนใหญ่เป็นเซลล์มะเร็งชนิด Squamous cell carcinoma โดยมักจะเกิดขึ้นจากการกระตุ้นเรื้อรังของโรคฝีคัณฑสูตร ริดสีดวงทวาร แผลเป็นจากการผ่าตัด โรคหูดมาเป็นเวลานาน

• หูดอวัยวะเพศ หรือ หูดหงอนไก่ (Anogenital wart, Condyloma acuminata) เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่พบบ่อย ทั้งในเพศชายและหญิง เกิดจากการติดเชื้อไวรัส HPV ทำให้เกิดการเจริญผิดปกติของผิวหนังบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์และทวารหนัก เห็นลักษณะเป็นตุ่มหรือแผ่นนูนยื่นออกมาบริเวณอวัยวะเพศภายนอก ผิวหนังรอบทวาร ฝีเย็บ หรือขาหนีบ อาจมีอาการปวด คัน หรือไม่มีอาการก็ได้ หูดอวัยวะเพศมักมีสีเหมือนสีผิวปกติ

"หมอจึงแนะนำให้ฉีดวัคซีนป้องกันไวรัส HPV ทั้งในผู้ชายและผู้หญิง"

ใครบ้างที่ควรฉีดวัคซีน HPV?

วัคซีน HPV ป้องกันมะเร็งปากมดลูก ควรฉีดในผู้หญิงอายุตั้งแต่ 9-35 ปี หรือขยายระยะเวลาได้ถึง 45 ปี ในผู้ชายก็ควรฉีดเช่นเดียวกัน เพราะเป็นวัยที่ร่างกายสามารถสร้างภูมิคุ้มกันได้ดีที่สุด และเพื่อประสิทธิภาพสูงสุดของวัคซีน HPV ควรได้รับวัคซีนในวัยที่ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์มาก่อน เพื่อให้ได้รับประสิทธิภาพจากวัคซีนสูงสุด รวมไปถึงการได้รับวัคซีนอย่างต่อเนื่องจำนวน 3 เข็ม โดยเว้นระยะการฉีดดังนี้ คือ

เข็มที่ 1 กำหนดวันได้เอง/วันที่ต้องการฉีด

เข็มที่ 2 ห่างจากเข็มแรก 1-2 เดือน

เข็มที่ 3 ห่างจากเข็มที่ 1 ประมาณ 6 เดือน

เรียบเรียงโดย

พ.อ.นพ.ยรรยงค์  อิ่มสุวรรณ

สูตินรีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเรื่องสุขภาพทางเพศ